Muzeum Ratusz

Nowy oddział Muzeum Zamek w Oświęcimiu – Ratusz otworzył swoje podwoje 20 lipca 2018 roku. W budynku XIX wiecznego ratusza otwarto multimedialną wystawę zatytułowaną
„W przestrzeniach historii. Dzieje miasta Oświęcimia”. To tu, w sercu miasta, uruchomiono muzeum, którego celem jest popularyzacja bogatej i wielowiekowej historii Oświęcimia od okresu osadnictwa po czasy współczesne.

Ekspozycja, dzięki nowoczesnym rozwiązaniom wystawienniczym (prezentacjom filmowym, gablotom multimedialnym, stanowiskom i aplikacjom interaktywnym) odpowiada wymogom szerokiej grupy odbiorców zróżnicowanej pod kątem wieku, pochodzenia czy wykształcenia. Wystawa dostosowana została do zachowanego wnętrza zabytkowego budynku
z wykorzystaniem i podkreśleniem jego walorów. Przez epoki gości przeprowadza Grzegorz Łukawski – rodowity Oświęcimianin, aktor, który przedstawia widzom najważniejsze fakty
z historii miasta.

Plan budynku w naturalny sposób zasugerował podział treści historycznych. Ekspozycja obejmuje przestrzenie zlokalizowane na trzech kondygnacjach budynku.

Na poziomie najniższym, w piwnicach budynku, zaprezentowano okres średniowiecza – od początku osadnictwa do końca XV wieku. To najstarsza część historii Oświęcimia i ziemi oświęcimskiej, obfitująca w największe zmiany dla miasta. Wirtualnymi przewodnikami po tym fragmencie historii są Władysław i Eufrozyna – pierwsza para książęca. To właśnie tu najmłodsi mogą skorzystać z quizów – „Niełatwo być księżną”, „Niełatwo być księciem”, „Kafle oświęcimskie” oraz gry „Bitwa” – zasady analogiczne do popularnej gry
w statki.

Parter Ratusza to przestrzeń, gdzie do zwiedzania zostały udostępnione trzy cele więzienne nawiązujące do historii budynku – od aresztu miejskiego w XIX wieku poprzez okres okupacji, aż do okresu powojennego. Dodatkowo w atrium zamontowana została instalacja z ruchomymi pierścieniami, na których widnieje nazwa „Oświęcim” w różnych językach. Ponadto
w przestrzeni parteru znajdują się pomieszczenia biurowo-socjalne dla pracowników oraz sklep muzealny, kasa i szatnia.

Pierwsze piętro zostało zagospodarowane po ekspozycje prezentującą Oświęcim z okresu XVII – XXI wieku. Opowieść o mieście rozpoczyna się od okresu potopu szwedzkiego po zabór austriacki i wybuch I wojny światowej. Dla miasta był to trudny czas. Powodzie, pożary
i epidemie pustoszyły wówczas Oświęcim. Następnie w przestrzeni opowiadającej o okresie międzywojennym w mieście zwiedzających wita ówczesny burmistrz Roman Mayzel – Honorowy Obywatel Miasta, polityk i społecznik. To też okres, gdy w mieście rozwijało się wiele fabryk i manufaktur. W tej części ekspozycji przedstawiamy oryginalny samochód Praga – Oświęcim model Baby z 1936 r., pochodzący z firmy Zjednoczone Fabryki Maszyn i Samochodów Oświęcim-Praga. Po okresie dobrobytu i rozwoju przyszedł okres okrutnej II wojny światowej, która zmieniła oblicze miasta. Na pierwszym piętrze podróż po Oświęcimiu kończy się w czasach współczesnych, pełnych wydarzeń sportowych, kulturalnych i różnego rodzaju inicjatyw pokojowych. To tu dzięki interaktywnym aplikacjom możemy poznać zabytki miasta, zagrać w hokeja i obejrzeć multimedialne prezentacje opowiadające o Oświęcimiu w czasach współczesnych.

Na drugim piętrze muzeum znajduje się sala edukacyjna, dedykowana do prowadzenia różnorodnych zajęć: lekcji muzealnych czy warsztatów, a także nowo otwarta przestrzeń wystawiennicza – Galeria Tade Makowski, w której swe dzieła eksponować mogą lokalni artyści malarze czy rzeźbiarze. Galeria ta jest częścią szerszej misji promowania kulturowego dziedzictwa miasta, które pragnie być kojarzone nie tylko przez pryzmat trudnej historii, ale
i sztuki, czy współczesnego artyzmu.

Wystawa stała „W przestrzeniach historii. Dzieje miasta Oświęcimia” to ekspozycja, która ułatwia odbiorcy odnalezienie się w przestrzeni miasta. Układ budynku w naturalny sposób zasugerował podział treści historycznych, które dostosowane są do obiorców w każdym wieku. Ponadto muzeum Ratusz co roku stara się poszerzać swoją ofertę w zakresie organizowania różnorodnych spotkań, wernisaży, wydarzeń oraz zajęć edukacyjnych, które mają na celu poszerzenie wiedzy społeczeństwa na temat historii, sztuki, nauki czy kultury. Muzeum pełni zatem funkcję zarówno ochrony dziedzictwa, jak i dynamicznego ośrodka edukacyjnego oraz twórczego, który wspiera rozwój kultury i nauki.